کفش ایمنی به عنوان یک پوشش، از پای شما در برابر ضربات و صدمات احتمالی محافظت می کند. در این متن در صدد پاسخ دادن به سوالات زیر هستیم.

عملکرد کفش ایمنی به چه صورتی است؟

یک کفش ایمنی به منظور محافظت از پای ما(در برابر خطرات شیمیایی و مکانیکی) باید چه معیار هایی داشته باشد؟

 

ساختار کفش ایمنی و کفش های ورزشی تا حدودی شبیه یکدیگر هستند. در پایین به بررسی عناصر مختلف تشکیل دهنده این کفش ها و عملکرد آنها می پردازیم. اجزای قابل مشاهده و همچنین ویژگی های خاص یک کفش ایمنی مطلوب را معرفی می کنیم. در ابتدا رویه کفش را بررسی میکنیم و بعد از آن به بررسی قسمت زیره کفش می پردازیم

کفش ایمنی

قسمت جلویی پا(محافظ انگشتان و پنجه پا)

بسته به نوع کفش، قسمت جلویی کفش به گونه ای طراحی شده است تا به بهترین نحو از انگشتان و پنجه پا محافظت شود. قسمت محافظ جلوی کفش آزمایشات زیادی را با موفقیت طی کرده است(برای مثال باید تحت 200 ژول انرژی(انرژی حرارتی) آسیب نبیند و همچنین تحت فشار 10 کیلو نیوتن، کوچکترین نقصی در آن ایجاد نشود). در اکثر کفش های ایمنی، محافظ جلویی کفش از جنس آلومینیوم، فولاد و پلاستیک هستند. در واقع این مواد باعث می شوند تا پای شما در برابر ضربات مقاوم شود. بکار بردن مواد پلاستیکی در این قسمت(محافظ جلویی) باعث می شود تا وزن کفش کاهش چشمگیری پیدا کند. یکی از مزیت های دیگر استفاده از پلاستیک این است که قطعه فلزی در کفش استفاده نمی شود. استفاده از پلاستیک در قسمت جلویی کفش ایمنی (نبود جنس فلزی در کفش ایمنی)، در مکان های مانند فرودگاه(گیت های فرودگاه) بسیار کاربرد دارد.

فیبر کربن
فیبر کربن(علاوه بر فولاد، آلومینیوم و پلاستیک)، به عنوان محافظ جلوی کفش نیز استفاده می شود

جنس رویه کفش

علاوه بر چرم(انواع مختلفی از چرم مانند چرم صاف، چرم نوبوک و…)، از اجناس مصنوعی و یا پارچه نیز استفاده می شود.برای مثال، در ساخت کفش ایمنی uvex از مواد میکرو ولور استفاده شده است. مواد بکار رفته در ساخت کفش ایمنی به کاربرد کفش بستگی دارد. تفاوت در جنس رویه کفش، باعث می شود تا کفش تنها برای محیطی خاص کاربرد داشته باشد. تنفس پذیری، سر نخوردن، عدم نفوذ آب، وزن، قیمت، ایجاد حساسیت، هدایت حرارتی، مقاوم در برابر آتش و قابلیت تمیز شدن از جمله پارامتر هایی هستند که با تغییر جنس رویه کفش(با توجه به کاربرد و حیطه کاری خاص شما)، تغییر می کنند. برای مثال، میکرو ولور نسبت به چرم نوبوک دارای تنفس پذیری بالاتری است. اما از طرف دیگر، استحکام و پایداری جنس چرمی بسیار بیشتر است. بنابراین اگر تنفس پذیری مهم تر است به انتخاب کفشی از جنس میکرو ولور بپردازید و اگر استحکام و کارایی اهمیت بیشتری دارند، از کفش چرمی بهره ببرید.

آستر و جنس داخلی کفش

آستر و جنس داخلی کفش همواره با پا در تماس هستند. علاوه بر جنس رویه، آستر کفش ایمنی باید دارای خاصیت هایی همچون تنفس پذیری، جذب بخار و حرارت درون کفش، تهویه مناسب هوا و غیره باشند. همچنین این کفش ها باید به سرعت خشک شوند و در برابر سایش از مقاومت خوبی برخوردار باشند. علاوه بر این موارد، باید راحت باشند تا در حین کار مشکلی بوجود نیاورند. چرم، منسوجات و مواد دیگری وجود دارند که می توان از آنها در تهیه آستر و پوشش داخلی کفش ایمنی استفاده کرد.

مقالات مرتبط

محافظ عقبی کفش(پاشنه پا)

به منظور محافظت و انعطاف پذیری بهتر و بیشتر کفش، در پشت کفش محافظی قرار گرفته است که به آن “کلاه پاشنه” نیز می گویند. این قسمت دارای اجناس مختلفی است که در این میان می توان به چرم، فویل ترموپلاستیک یا لاستیک ترموپلاستیک اشاره کرد. همچنین قسمت محافظ در زیره کفش جا خوش می کند و باعث می شود علاوه بر راحتی و انعطاف پذیری بیشتر، پا شما از صدمات محافظت بشود. در کفش های uvex از محافظ پاشنه پا به خوبی استفاده شده است.

پد های کفش

“پد های کفش” به مکانی اطلاق می شوند که بند های کفش ایمنی روی آنها قرار می گیرند(واسطه ای بین رویه پا شما و بند کفش). مواد بکار رفته در این قسمت باید به گونه ای باشند تا فشار پا را به صورت یکنواخت در سراسر کفش تقسیم کنند. پد های بسیار نرم هستند و پا را اذیت نمی کنند. همچنین وجود مواد نرم و مطلوب باعث می شود تا به اندام شما(تاندون آشیل) آسیب وارد نشود.

بند های کفش

بند های کفش باید به درستی طراحی شوند. یکی از مزیت هایی که یک کفش ایمنی باید دارا باشد، این است که بند ها به سرعت بسته شوند و چندین ساعت به همان صورت باقی بمانند(بند ها مدام باز نشوند). بند های الاستیکی(منعطف) انعطاف بیشتری در اختیار شما قرار می دهند. همچنین در صورت متورم شدن پا، منبسط میشوند و فشار وارده به پای شما کاهش می یابد. امروزه برای آسان تر شدن کار، از چسب(جهت باز و بسته شدن راحت تر و سریعتر کفش) استفاده می کنند؛ اما هنوز بند ها مرسوم هستند و باید کیفیت خوبی داشته باشند.

بند کفش ایمنی

کفی جدا شونده کفش

کفی جدا شونده ای بر روی کفی اصلی قرار گرفته است که کاربرد آن جذب ضربه و عدم انتقال آن(ضربه) به پاشنه و قوزک پا است. همچنین کفش ایمنی باید دارای کفی تنفس پذیر باشد. از طرف دیگر باید به خوبی رطوبت را انتقال دهند و باعث خشک شدن سریع آن بشود. مواد سازنده کفی جدا شونده کفش ایمنی باید علاوه بر نرم بودن، مقاوم هم باشند(مانند فوم).

محل اتصال ساختمان کفش و کفی اصلی

این قسمت واسطه ای بین ساختمان کفش و کفی اصلی است. در این قسمت می توان از جنس چرم، الیاف پالپ و… استفاده نمود. زیرا در این قسمت علاوه بر مقاومت و استحکام بالا، خواستار تنفس پذیری مطلوب نیز هستیم تا کفش به سرعت خشک شود. جنس بکار رفته در این بخش نباید باعث اذیت شدن پوست پای شما  بشود و حساسیت ایجاد کند. در کفش ایمنی uvex از جنسی بکار برده شده است که بسیار مناسب است و باعث اذیت شدن پا شما نمی شود.

مطالب بالا به بررسی رویه کفش و اجناس بکار رفته در قسمت های مختلف آن(رویه و ساختمان اصلی کفش) پرداخته شد؛ اما در ادامه به بررسی زیره کفش ایمنی می پردازیم.

زیره کفش ایمنی باید به چه صورتی باشد؟

زیره ها معمولا از جنس پلی اورتان(PUR)، پلی اورتان ترموپلاستیک(TPU) و لاستیک نیتریل ساخته می شوند. شاخصه های مختلفی در این مواد وجود دارد که هر کدام را از دیگری متمایز می کند. در واقع کاربرد و منطقه مورد استفاده، بر جنس انتخابی ما تاثیر می گذارند. در کفش uvex از زیره های پلی اورتان(PUR) استفاده شده است. تفاوت اصلی زیره لاستیک و پلی اورتان به میزان مقاومت آنها در برابر حرارت و مواد شیمیایی مربوط می شود(کفش های لاستیکی مقاومت بیشتری نشان می دهند). بنابراین در مناطقی که احتمال وقوع حادثه بالاتر است، معمولا از کفش ایمنی ای استفاده می شود که جنس زیره آنها پلاستیک باشد. در کفش های uvex 1 جنس زیره(در قسمت داخلی کفش) از جنس PUR است که علاوه بر سبک شدن کفش، جمع و جور تر است و باعث جذب شوک می شود(اما جنس زیره خارجی کفش همچنان از نوع پلاستیک است زیرا مقاومت بیشتری دارد و برای محیط های شیمیایی و گرم مناسب تر است).

  • فرو رفتگی میانی کفی کفش ایمنی به دلیل حفظ ثبات در حین قرارگیری روی نردبان طراحی شده است. در این قسمت ساییدگی و پارگی زیاد است، به همین دلیل آن را با یک قطعه از جنس PUR مقاوم می کنند تا در برابر سایش و پارگی مقاوم شود و همچنین از سر خوردن جلوگیری کند.
زیره کفش ایمنی
  • برخی از کفی های مقاوم در برابر نفوذ، از جنس فولاد هستند(فولاد به عنوان لایه میانی عمل میکند) و برخی دیگر از نوع پارچه بافته شده. این کفی ها باید در برابر جسمی به قطر 4.5 میلی متر که تحت اثر نیروی 1100 نیتونی به کفش اصابت می کند، مقاومت خود را حفظ کنند. لایه فولادی بین کفی و زیره کفش ایمنی قرار می گیرند(در برخی دیگر، لایه فولادی در زیر کفی جدا شونده قابل مشاهده است). پارچه های مقاوم بافته شده هم می توانند به عنوان فولاد عمل کنند، اما مقاومت فولاد را نخواهد داشت. یکی از تفاوت های پارچه و فولاد این است که انعطاف فولاد بسیار کم است. کفی های فولادی محافظت کننده در سایز استاندارد تولید می شوند. این بدان معنا است که اگر سایز پا شما بزرگ باشد، برخی از نواحی لبه کفش ایمنی محافظت نشده باقی می ماند و این امر باعث می شود تا به پای شما آسیب وارد شود. در اینجاست که می توانید از یک کفی حفاظت کننده پارچه ای(مقاوم) استفاده کنید. چرا که هم سبک تر است و هم انعطاف خوبی در اختیار شما قرار می دهد. جنس استیل در برابر نیرو های بالاتری مقاومت می کند و در مکان هایی که اجسام نوک تیز وجود دارد، فولاد مناسب تر از پارچه تقویت شده است.
  • قسمت جلویی کفش ایمنی همواره مستعد ضربه است(همانند قسمت های دیگر). اگر چه ما درون روکش(روکشی که زیره کفش را احاطه کرده است) کفش را نمی بینیم اما نقش بسیار مهمی را برای ما ایفا می کند. انواع چرم، چرم تقویت شده با کربن، PUR و ترموپلاستیک از جمله موادی هستند که روکش احاطه کننده زیره کفش را تشکیل می دهند. روکش احاطه کننده زیره در قسمت جلویی پا نقش مهمتری دارد و پا را در برابر فشار های مکانیکی مقاوم می سازد. علاوه بر این موضوع از جنس رویه کفش نیز محافظت می کند و از پارگی و ساییدگی آن جلوگیری به عمل می آورد. پلی اورتان و پلی اورتان پلاستیک اگرچه مقاومت خوبی در برابر سایش دارند اما در برابر حرارت به اندازه چرم تقویت شده با کربن خوب نیستند.

منبع: uvex-safety.com

کفش ایمنی به عنوان یک پوشش، از پای شما در برابر ضربات و صدمات احتمالی محافظت می کند. اگر در حوزه صنعتی و ساختمانی مشغول به فعالیت هستید، حتما به یک کفش ایمنی مناسب و مطلوب نیازمند خواهید بود. در این مقاله به بررسی معیار های کفش ایمنی مناسب می پردازیم. کفش را به دو قسمت رویه و زیره(رویه به تنهایی به 8 قسمت مختلف و زیره به 2 قسمت تقسیم می شوند ) تقسیم می کنیم.

ساختار کفش ایمنی و کفش های ورزشی تا حدودی شبیه یکدیگر هستند. در پایین به بررسی عناصر مختلف تشکیل دهنده این کفش ها و عملکرد آنها می پردازیم. اجزای قابل مشاهده و همچنین ویژگی های خاص یک کفش ایمنی مطلوب را معرفی می کنیم. در ابتدا رویه کفش را بررسی میکنیم و بعد از آن به بررسی قسمت زیره کفش می پردازیم